تاریخچه زبان و وجه تسمیه

سلام

امیدوارم حال همه دوستان و همشهریان عزیز خوب باشه

خدا رو شکر منم بهترم نمی دونم ولی این روزا هر کیرو دیدم یه جورایی سرماخورده بود انگار این بیماری همه گیر شده ، خوش به حال دکترا!

حتما حتما حتما مواظب خودتون باشین چون به قولی میگن این روزا هوا دزده معلوم نیست خوبه ، بده ، سرده ، گرمه ، بارون میاد ، نمی آد ما که نفهمیدیم . فقط خدا رو شکر.

خوشحالم از اینکه دوستان عزیز ما رو تنها نمی زارن و با نظراتشون سر من و دوستانم منت میزارن این وبسایت به نظرات شما و بازدید شما فعاله و کار ما انجام وظیفه است.

یه عزیزی نظر داده بودن و در مورد پیشینیه تاریخی زبان تودشکی، اسم تودشک و وجه تسمیه اش پرسیده بودند.

من از ایشون به خاطر توجه به وبسایت خودشون تشکر میکنم و خوب یه چند جمله ای در این پست در مورد موضوع خواسته شده، به بیان نظرات موجود و تحقیقات انجام شده می پردازیم.

 

واقعیت امر اینه که مطلب زیادی در این مورد وجود نداره و کلا تحقیقات زیادی در این مورد موجود نیست و مرجع کاملی که اصلا وجود نداره و اون چیزی هم که در موردش بعضا صحبت میشه تماما حرفهایی هست که نمی شه روشون سندیت درستی بیان کرد.

خب منم با توجه به اینکه علاقه داشتم یه چند جایی در این مورد پرسوجو کرده بودم از چند سال پیش تا حالا و اون چیزی رو هم که برای شما یادداشت می کنم نه دلیلی براش دارم و نه اینکه خودم به درستی به واقعیتشون ایمان دارم ولی با توجه به یه سری شواهد و قرائن میتونن درست باشند و دور از واقع به نظر نمی رسند . بنا براین از تمام کسانی که این مطلب رو میخونن خواهش میکنم اگر اطلاع دقیق تری دارند حتما در میون بزارن تا بتونیم یک تحقیق کامل و درست داشته باشیم . نمی دونم کی این تالار گفتمان وبسایتما راه می افته ولی اینو میدونم که میشد ازش خیلی زیاد استفاده کرد و درش با مباحث جالب به نتایج خیلی باارزشی دست پیدا کرد همین قضیه وجه تسمیه تودشک که واقعا مطلب درستی در موردش وجود نداره رو میشه با بحث به یک نتیجه خیلی خوب رسوند.

اما بریم سراغ دو مبحث درخواستی ، یکی زبان تودشکی و دیگری وجه تسمیه تودشک.

 

گویش تودشکی:

در واقع باید گفت که نوعی از گفتار که مردم این منطقه یعنی دقیقا شهر تودشک با دهستان هاش با اون صحبت می کنند (بعدا میگم چرا لفظ دقیقا رو به کار بردم.) رو نمی شه یک زبان به حساب آورد و واژه زبان برای این نوع ارتباط کلامی زیاد و بیش از حد بزرگه و میشه اون رو نوعی گویش نامگذاری کرد. بزرگترین دلیل این حرفم اینه که زبان وجوه بسیار زیادی داره ولی گویش نه ، فقط نحوه صحبت کردن رو در بر می گیره یک نمونه از اون وجوه اینه که ما هرگز وجه نوشتاری رو برای گویش تودشکی نمی تونیم تصور کنیم و در نظر بگیریم ولی یک زبان حتما وجه نوشتاری هم داره و کاملا درش بحث در مورد نوع ساختار نوشتاری و قواعد مشخص میشه .

میتونیم در این مورد تویتالار گفتمان وبسایتبیشتر صحبت کنیم.

پس بهتره بجای لفظ "زبان تودشکی" ، " گویش تودشکی " در نظر گرفته بشه و صاحبان نظر در ادبیات هم به همین عقیده اند تازه من بعدا به شما اثبات خواهم کرد که این نوع ارتباط کلامی در شهر تودشک شاخه و شعبه ای از گویش بزرگتر به حساب میاد و حتی میشه اسمش رو لهجه گذاشت . ولی ما همون گویش تودشکی رو در ادامه استفاده میکنیم.

گویش ها در ایران رو میشه به چندین و چند دسته تقسیم بندی کرد .

که اگه مایل به دونستنشون هستید به دوتا لینک زیر در دانشنامه آفتاب مراجعه کنید.

http://www.aftab.ir/articles/art_culture/literature_verse/c5c1202818497p1.php

http://www.aftab.ir/articles/art_culture/literature_verse/c5c1202818497p2.php

گویش تودشکی در این تقسیم بندی در گروه گویشهای مرکزی ایران قسمت گویش های نائینی و انارکی قرار میگیره و اصلیت اون رو برای محل هایی در اطراف یزد و اردکان قید میکنند.

توی این مناطق زیارت گاههایی برای زردشتیان وجود داره که خودش موید این صحبت هست.

همونطوری که شاید بعضی از دوستان تشریف برده باشند و دیده باشند در حد فاصل یزد و نائین روستای تاریخی عقدا قرار داره که یکی از آبادی های بزرگ و تاریخی استان یزد محسوب میشه . بنای عقدا رو به عقدار ، یکی از سرهنگ ها یزدگر نسبت داده اند اما شهرت این آبادی بزرگ به واسطه غاریه در اون نزدیکی به نام شگفت یزدان . این غار باستانی از جمله غارهای مقدس زردشتیان حساب میشه .

یا زیارتگاه پیر نارسون که در کنار آتشگاه چک چک یا پیر سبز قرار داره هم از این آثار باقی مانده از تمدن زردشتیان حساب میشه آتشکده چک چک در 48 کیلومتری شهر یزد در میان کوه های اردکان و انجیر قرار داره .

نمی دونم اینا چه ربطی به مبحث داشت ولی خب نوشتم دیگه بی خیال ادامه اینکه این گویش به مرور زمان و پس از یک سری جابجایی با تغیراتی به نائین و انارک انتقال پیدا کرده و پس از اون در آخرین نقطه از ادامه گسترش خودش وارد شهر تودشک شده . دوستان می دونن که در 7 کیلومتری تودشک به سمت اصفهان روستای مشکنان قرار داره که دیگه در این روستا کسی با گویش تودشکی صحبت نمی کنه !

یعنی تودشک در دقیقا در آخرین نقطه این گسترش گویشی در مرکز ایران قرار داره .

نکته خیلی جالبی که وجود داره اینه که در یک دایره به شعاع 20 کیلومتر به مرکز تودشک میشه حدود 10 گویش مختلف رو نام برد که گویش مورد بحث یکی از این انواع هست و اگه بخواهیم لهجه های خارج شده از این گویش ها رو هم گویش به حساب بیاریم تعداد خیلی بیشتر خواهد شد.

اما به جرات می شه گفت که گویش زردشتی که در این منطقه یعنی شهر تودشک وجود داره کمتر اسیر دست تغییر در تلفظ ها و تبدیل لغات شده و دست نخورده تر از بقیه جا ها باقی مونده چرا که به وضوح میشه وارد شدن کلمات و عبارات فارسی رایج و تغییر در نوع تلفظ کلمات در این گویش رو به واسطه نزدیک شدن به تلفظ کلمات زبان فارسی رایج در صحبت های روزمره و تداخل کلمات در گویش ها در نحوه صحبت کردن مردم در چند نقطه دیگه مرکزی برای این گویش یعنی نائین ، انارک ، یزد و اردکان مشاهده کرد و این در منطقه تودشک کمتر مشهوده . البته خوب احتمالا در آینده به خاطر گسترش شهر و سکنه و اسکان مهاجرین از نقاط دیگه این تغییرات و ابداعات در گویش ما هم به وجود خواهد آمد و بیشتر خواهد شد.

باید توجه کرد که کلا تغییرات و واردات الفاظ اصل این گویش رو هم مستثنی قرار نداده و شاهد ورود کلماتی از اصل از گویش های دیگه به این گویش هستیم . به عنوان مثال کلمه " یُورت " به معنی اتاق که در اصل این گویش وجود داره یک لفظ مغولی بوده و خب در این گویش از قدیم وارد شده.

این گویش هم مثل تمامی گویش های زیبای ایران زمین کم کم در حال زوال بوده و در روزمرگی زندگی کم کم در حال فراموشیه!

این بود شمه ای از آنچه که بنده در مورد گویش تودشک تحقیق کرده و شنیده بودم البته خب خیلی چیزها رو هم به خاطر دوری از واقعیت نمی شد بیان کرد.

وجه تسمیه

در مورد منطقه تودشک در بخش مرکزی ایران سابقه سکونت یاد شده در منابع مختلف به قبل از اسلام می رسه (نقل شده از مقدمه طرح هادی شهر تودشک) اما اینکه تودشک در شکل فعلی چند سال قدمت داشته باشه بعیده بیش از 300 سال بشه پیدا کرد.

وجه تسمیه ای که معروف هست برای شهر تودشک اینه که به خاطر وقوع در ناحیه پست (دشت) بین چندین کوه به نام تودشتک معروف شده و به مرور زمان به نام تودشک تغیر نام داده است .

البته وجوه تسمیه دیگه ای هم من شنیدم که چون مورد تایید صاحبین نظر نیست بیانشون رو اینجا فاکتور میگیرم.

امیدوارم این مطلب مورد توجه شما قرار گرفته باشه

بازم میگم هر نظر یا هر مطلبی که مورد تایید شما در این تحقیق قرار نگرفته میتونین توی بخشهای نظر خواهی وبسایت بیان کنید و یا اینکه توی تالار گفتمانبیان بشه تا بتونیم با هم به یک نتیجه مثبت دست پیدا کنیم .

راستی حتما یه سری به آرشیو مطالببزنید مطالب بدی نیستن ارزش خوندن دارن!تالار گفتمان معماری حرفه ای هم غریبه نیست جالبه حتما یه نگاهی بندازین.

آها تا یادم نرفته هر چی فکر کردم چه عکسی واسه این پست انتخاب کنم دیدم بد نیست یه چند تایی عکس از گلهای داخل باغچه کوچیک خونمون بزارم.

این گلها رو تقدیم میکنم به همه همشهریای عزیز و خصوصا عزیزی که این مطلب رو خواسته بودن اینشالا همیشه طراوت گلهای بهاری در زندگی شما جاری باشه و در پناه حق موفق باشید.

اینم یه دونه عکس از حال و هوای سه شنبه بعد از ظهر کوچمون به خیلی چیزا شبیه بود، حس جالبی داشت !

هر جا که سفر کردم ، تو همسفرم بودی

            وز هر طرفی رفتم تو راهبرم بودی

                    با هر که سخن گفتم پاسخ ز تو بشنیدم

                           بر هر که نظر کردم تو در نظرم بودی

                                 هر شب که قمر تابید هر صبح که سر زد شمس

                                            در گردش روز و شب شمس و قمرم بودی

                                                                    موفق باشید

                                                                    التماس دعا

                                                                   م.عموحیدری