شناخت تاریخچه شهر ، نام و سابقه تاریخی شهر و منشا پیدایش و روند گسترش شهر تا کنون:

نقاط تودشک و تودشکچویه ظاهرا از پیشینه تاریخی یکسانی برخوردار می باشند وبه علت قرار گیری در کنار همدیگر داری هماهنگی فرهنگ و آداب و رسوم می باشند . لغت تودشک از کلمه تودشتک بوده به این مفهوم که به لحاظ وجود ارتفاعات اطراف این نقطه فضای بازی حهت کشاورزی به وجود آمده و تقریبا نسبت به اطراف حالت دشت داشته است و به مرور زمان به تودشک تغییر نام یافته است تودشکچویه به معنای تودشک کوچک می باشد . در خصوص وجه تسمیه نقطه صادق آباد ، بانی و شکل دهنده آن دارای اهمیت است و در زمینه نقاط مزرعه کهنه و نو شکل گیری تمدن و تقدم و تاخر آنها قابل توجه است و وجه تسمیه رجان مشخص نیست .

منشا پیدایش نقاط تودشک و تودشکچویه کاملا مشخص نیست ولی سابقه نقاط مذبور بسیار طولانی است به نحوی که برخی این سابقه را به زمان قبل از اسلام نیز می رسانند.

بدنبال شکل گیری نقاط تودشک و تودشکچو مزارع صادق آباد ، مزرعه نو و کهنه و رجان به عنوان مراکز فعالیت کشاورزی شکل پذیرفته اند روند توسعه نقاط تودشک و تودشکچویه به صورتی است که دو بخش قدیمی و جدید در آن وجود دارد ، بخش قدیمی بافت با سابقه ای را تشکیل می دهد و بافت جدیدی سابقه کمتری دارد . در هر دونقطه تودشک و تودشکچو بافت جدید شامل محله هایی است که عمدتا در سالهای پس از انقلاب شکل گرفته است از این محله های می توان از محله نوبنیاد جنوب غربی تودشک و محله نوبنیاد شمال غربی تودشکچویه نام برد . سایر نقاط تودشک به علت توسعه کم کالبدی و قیزیکی از تقسیم بندی قابل توجهی برخوردار نیستند .

وجود اراضی بایر در جنوب غربی تودشک و نیز در شمال غربی تودشکچویه جهت توسعه مناسب را برای نقاط مناسب را برای نقاط مذبور زمینه سازی نموده است . به نحوی که شکل گیری محله نوبنیاد در جنوب غربی تودشک و واگداری قطعات زیادی از پلاکهای مسکونی به متقاضیان و شکل گیری برخی از آنها به خوبی توسعه فیزیکی تودشک را به سمت جنوب غربی نشان می دهد . همچنین شکل گیری واحد های خدماتی و منازل مسکونی با تصرف اراضی بایر شمال شرقی تودشکچو و تشکیل محله نوبنیاد زمینه سازی های توسعه کالبدی آن را به سمت شمال شرقی کاملا روشن می دارد .

 

الف: خصوصیات کلی جغرافیایی و اقلیمی منطقه:

تودشک در سمت شرقی بخش کوهپایه قرار گرفته است از طرف شمال به شهرستان اردستان ، از شرق به شهرستان نائین و استان یزد ، از جنوب به بخش های جلگه و بن رود و به دهستان جبل بخش کوهپایه محدود می شود . این محدوده در عرض جغرافیایی 32 درجه و 23 دقیقه و 32 درجه و 49 دقیقه و طول جغرافیایی 52درجه و 31 دقیقه تا 52 درجه طول شرقی قرار گرفته است . ارتفاع از سطح دریا در سمت جنوبی 1080متر و در قسمت شمالی 2400 متر می باشد که با شیبی ملایم به سمت جنوب (زاینده رود سرازیر می شود . مرکز دهستان شهر تودشک می باشد که در 20 کیلومتری شهر کوهپایه در موقعیت 32 درجه و 42 دقیقه عرض شمالی و 52 درجه و 40 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ در کنار جاده ترانزیت اصفهان ، به پنج استان جنوب و جنوب شرقی کشور قرار دارد.

آب و هوا:

این منطقه دارای آب و هوایی نیمه صحرایی است بر اساس آمار منتشر شده از ایستگاه هواشناسی شهر ورزنه در بین سالهای 1369-1360معدل حداکثر درجه حرارت 37 درجه سانتیگراد بالای صفر و معدل حداقل درجه حرارت 6/5 درجه سانتیگراد زیر صفر می باشد. معدل حداقل درجه حرارت 7/6 درجه و معدل حداکثر درجه حرارت سالیانه 6/24 درجه است .

میزان بارندگی

مثوسط میزان بارند گی5/68ملییمتر است که حداثر آن در ماه دسامبر برابر با 5/13 میلیمتر می باشد و ماههای ژوئن و ژوئیه و اوت ماههای بدون بارندگی و خشک محسوب می شوند.

تعداد روزهای بارانی کمتر از 1 میلیمتر در روز به تفکیک فصول مختلف سال عبارتند از :

زمستان 6 روز / بهار 6 روز /تابستان صفر / پاییز 2 روز .

تعداد روزهای بارانی بیشتر از 10 میلیمتر در زمستان 2 روز ، بهار 1 روز ، تابستان صفر و پائیز 1 روز است که مجموعا 4 روز می باشد .

نم نسبی :

متوسط سالانه نم نسبی 7/33 درصد ، متوسط حداقل در ماه ژوئن برابر با 8/20 درصد و حداکثر در ماه ژوئیه (دیماه) برابر با 8/55 درصد می باشد .

باد :

باد غالب منطقه بادهای غربی است که در تابستان جهت شرقی و آرام پیدا می کند . و بدون تاثیر در منطقه نمی باشد.

یخبندان :

تعداد روزهای یخبندان برابر با 111 روز ، در ماه دسامبر 5/28 و 5 ماه سال را شامل می شود .

نحوه توزیع جمعیت و پراکندگی مراکز جمعیتی در منطقه ( نگاهی به دهستان تودشک )

بررسی جمعیت نقاط سکونتگاهی منطقه از سال 1335 الی 1375 بر اساس آمارهای رسمی مد نظر قرار گرفته است .

در دهستان شصت نقطه سکونتگاهی قرار دارد که در یک جمع بندی ویژگی جمعیتی آنها در دهستان به صورت جدول زیر مورد بررسی قرار گرفته است . سال 1335 – 4646 نفر ، سال 1345-5723 نفر ، سال 1355 – 5945 نفر ، سال 1365 – 7426 نفر ، سال 1375 – 9149 نفر

روند تحولات جمعیت نقاط سکونتگاهی دهستان تودشک نشان می دهد که ظریب ماندگار جمعیت در کلیه دوره های مورد بررسی بالاتراز 100 نفر بوده است به نحوی که این روند برای دهه 45 -1335 ، 123 درصد ، دهه 55-1345 ، 103 درصد ، دهه 65-1355 ، 125 درصد و دهه 75-1365 برابر با 123 درصد بوده است .

بالا بودن ضریب ماندگاری جمعیت در دهستان نشان می دهد که اولا جمعیت دوره قبلی سرشماری شده در دهستان باقیمانده و ثانیا جمعیت مازاد دوره های بعدی نیز تا حدودی تثبیت شده است . که میزان ظرفیت تثبیت جمعیت با عنایت به بالاتر بودن ظریب ، نسبت به عدد 100 قابل تحلیل است .

بررسی راههای ارتباطی موجود بین شهرها وآبادی های منطقه :

مهمترین محور ارتباطی که با عنوان ریسمانی تمام سکونت گاه هارا به همدیگر پیوند می دهد محور ارتباطی اصفهان – نائین است . این محور از مرکز منطقه گذشته و سکونتگاههای شمالی و جنوبی را به همدیگر ارتباط می دهد . جاده جشوقان که از سمت جنوب و در کنار شهر تودشک به محور ارتباطی وصل می شود دومین محور ارتباطی است . طول این محور از شهر تودشک به سمت جنوب تا جشوقان 7 کیلومتر است . جاده جندابه به شهر تودشک نیز به عنوان یک محور ارتباطی دیگری است که سکونتگاههای روستایی دولت آباد ، عشق آباد ، برز آباد ، خیر آباد ، جندابه ، جلال آباد ، دستگرد ، کی و باقر آباد را به شهر تودشک ارتباط می دهد . طول این محور از آخرین روستایی که در حوزه نفوذ تودشک می باشد تا شهر حدود 10 کیلومتر است . این محور در ادامه مسیر خود به جاده های فرعی روستایی و مسیر های جیپ رو ختم می شود . محور فرعی دیگری در شمال شهر تودشک وجود دارد که سکونتگاه های روستایی دستگر د ، وج ، بادافشان و حسن آباد را به محور ارتباطی اصلی یعنی جاده اصفهان –نائین ارتباط می دهد ، این محور در کنار روستای یزد آباد به جاده می پیوندد . سایر آبادی ها و سکونتگاههای پیرامونی از طریق محورهای ارتباطی خاکی که محور ارتباطی اصلی و شهر ارتباط می یابند .

زمین شناسی و متغیر های هیدرولوژی

زمین شناسی :

 

زمین شناسی منطقه تودشک تابع سیستم تکتوینیکی محور سنندج – سیرجان از تقسیمات ایران مرکزی می باشد . از خصوصیات بارز این محور وجود کمربند آتش فشانی دوره میوسن می باشد . باتوجه به جنس منطفه دارای حداقل نفوذ پذیری است . برای ذخیره سازی رواناب در بالا دست باید مقاطع مناسب را در منطقه مشخص نمود و در استخر های ذخیره ای که با بند های مشخص و سر ریز ها معین بوده و گنجایش حدود یکصد هزار متر مکعب را داشته باشد می تواند احداث شود.

 

متغیر های هیدرولوژی :

منطقه مورد مطالعه در دامنه های غربی رشته کوه های آتش فشانی باروند شمال غربی–جنوب شرقی واقع شده است . وجود این ارتفاعات سبب به تله انداختن ابرهای باران زای غربی شده و به همین علت میزان بارش در این قسمت با افزایش ارتفاع زیاد شده و این مزیت بزرگی است نسبت به دشت های اصفهان که هر چه از سمت غرب به طرف شرق پیش بریم میزان بارش کم می شود .

منابع تودشک

1-زمین:

 

خاک این منطقه شنی و قابل نفود است و در عمق 15 متری خاک یک قشر آهکی به قطر 1 تا 2 سانتیمتر وجود دارد . بنابراین خاک این منطقه با وجود آثار شوری خاک فقیری است . در تودشک تقریبا اکثریت خانواده ها مالک زمین هستند که البته مقدار آن بستگی به سهمیه آب دارد که عبارتست از 5/1 حبه که باعث زراعت محدوده ای به مساحت 7000 متر مربع می گردد.

 

2-آب :

 

با توجه به نوسانات میزان آب از سالی به سال دیگر میزان زمین زیر کشت تغییرمی کند ، آبی که تودشک را مشروب می کند از دو قنات است که مادرچاه آن به عمق 30 تا 32 متر و به فاصله تقریبا دو کیلومتری شمال شرق شهر می باشد . آب این قنات ها نسبتا شور می باشد . مالکین 5/1 حبه حق استفاده از 4 ساعت آب را برای آبیاری هر 8 روز یکبار خواهند داشت . با بازده این قنات ها که 27 لیتر در ثانیه می باشد مقدار کل سهمیه آب برای یک دوره 8 روزه هر زارع عبارتست از 388800 لیتر یعنی 388 متر مکعب.

 

 

بسم رب الشهداء و الصالحین

شهید سعید است و شهادت سعادت

نظر به دین استقلال ایران اسلامی به شهیدان ، اسامی این یاران امام(ره) از شهر تودشک « دهستان تودشک» ، را در سایت قرار دادم تا یادی از این جوانان همیشه در ذهن ها باقی بماند.

یادشان گرامی باد.