بررسی ویژگی های گویش تودشکی 5

با سلام خدمت همه عزیزان همراه و بازدید کنندگان وبسایتشهر زیبای تودشک، امیدوارم حال همگی خوب باشه و همیشه شاد و سلامت و سعادتمند باشید.

امروز با ادامه بحثبررسی ویژگی های زبان محلی تودشکیدر خدمت عزیزان هستیم ولی قبل از اون چند کلمه ای راجع مسائل و در ادامه با بحث اصلی در خدمت عزیزان باشیم.

در ابتدا میخواستم از عزیزان همراه مشورتی راجع به فرم وبسایت داشته باشم ،‌خیلی جذاب نیست کسی که آشنایی با شهر نداره و برای آشنایی وارد وبسایت میشه یا با سرچ وارد میشه تو صفحه اصلی روتینیات و مسائل و مشکلات شهر رو ببینه!‌ یک موضوع بندی و دسته بندی کلی و اساسی برای وبسایت مورد نیازه و همینطور میخواستم راجع به هدر وبسایت با مشارکت و مشورت همه عزیزان با یک تصویر به توافق برسیم و قالب رو بر همون اساس برنامه ریزی کنیم. حتما راجع به این موضوع نظراتتون رو از ما دریغ نکنید.

اما مطلب دوم اینکه امیدوارم عزیزان راجع به لحن صحبت بنده در پستمساله آبناراحت نشده باشند و به درک این موضوع رسیده باشیم که برای رسیدن به یک هدف که هدف همه ماست همه روشها لازمند و بیشتر امروز باید از باب سیاست وارد شد قطعاً طریقه صحیح اطلاع رسانی این موضوع در این وبسایت به این طریق بوده!

در مورد درخواست عزیزان راجع به مسالهبازسازی دبیرستانهم حتما در اولین فرصت مطلب جامعی رو ارائه خواهیم کرد. با توجه به زیاد بودن حجم صفحات وبسایت به این نتیجه رسیدم که تصاویر پست ها رو به صورت بند انگشتی (Thumbnails) قرار بدیم که عزیزان با کلیک روی تصویر میتونند تصویر اصلی رو در یک صفحه جداگانه مشاهده کنند. نظرتون رو راجع به این مساله هم با بنده در میون بزارین ممنون میشم.

 موفقیت ، خوشبختی و آرامش برای همه تودشکی ها و غیرتودشکی های همراه این وبسایت آرزو میکنم.

* بررسی گویش تودشکی۵

در بحث بررسی ویژگی های این گویش وقاعده مند سازیافعال رو بررسی کردیم در ادامه با بررسی یکی از ضمایر شروع میکنیم.

ضمیر مفعولی «ش»

نمونه :می گُ علی لُنجُمُشاوسُت (Migo ali lonjomosh osot)ßمرا که علی دماغم را سوزاند.

لنجتشاوست (دماغت را سوزاند) ، لنجششاوست (دماغش را سوزاند) ، بِرُشی هَنَکه (Beroshi hanaka) :در را پیش نکردند، برشهَنَبَس (Berosh hanabas) :در را نبست

مَلو مُشُشتو یُرت بَه اُ شو خا (Malo moshosh to yort ba o shokha)گربه ، موش را در اتاق برد و خورد.

چند نمونه از افعال منفی :

نَشییَه (nashiya):نرفته است، بَبییَه (Nabiya) :نبوده است،‌نَشواته (Nashvata) :نگفته است، نَشیواته (Nashivata) :نگفته اند، بِر هَنَبِندِن (ber hanabenden) :در را نبندند.

چند جمله راهنمای امری ، منهی :

اوشو وِشواج گُ معلم شوواتَه .... کو تابُتی چاپ واکه ، کار نَتی واکه اُ هِر کی نَشیَه شو وا شُی

Osho veshi vaj go moallem shovata … kotaboti chap vaka , kar nativaka o herki nashiya shovashoy

برو بهش بگو که معلم گفته است که باید کتاب چاپ کنید ، کار نباید بکنید ، و هر که نرفته باید برود.

صرف مصادر محلی

آی مُون ( آمدن )

می یی (من می آیم) ، ما یِم (ما می آییم) ، تو یی (تو می آیی) ، شوما یید (شما می آیید) ،‌ ای یَه (او می آید) ، اییا یِن (آنها می آیند)

یُمِی یی (آمدم) ، یُمِی یِم (آمدیم) ، یُمِی یی (آمدی) ،‌ یُمِی یید (آمدید) ، یُمَه (آمد) ، یُمِی یِن (آمدند)

می نا یی (من نمی آیم) ،‌ما نایِم (ما نمی آییم) ، تو نایی (تو نمی آیی) ،‌شو ما نا یید (شما نمی آیید) ،‌ ای نا یه (او نمی آید) ،‌ایا نا ین (آنها نمی آیند)‌

انگاشت ( حرف زدن )

اِنگاری (حرف می زنم) ، اِنگارِم (حرف می زنیم) ، اِنگاری (حرف می زند) ،‌ اِنگارید (حرف می زنید) ،‌ انگارَه (حرف میزند) ، ‌اِنگارِن (حرف می زنند) ، ‌اِنگار ! (حرف بزن) ،‌ اِنگارید (حرف بزنید)

بُی مون (Boy mon): بودن

مو وابُی (باید باشم) ، می وابُی (باید باشیم) ،‌تو وابُی (باید باشی) ،‌تی وابُی (باید باشید) ، شو وابُی (باید باشد) ، شی وابُی (باید باشند)

نموابُی (نباید باشم) ،‌ نمی وابُی (نباید باشیم)

نتوابُی (نباید باشی) ، نتی وابُی (نباید باشید) ، نشوا بُی (نباید باشد) ، نشی وابُی (نباید باشند) 

می بُ یی (من بودم) ،‌ ما بُ یِم (ما بودیم) ،‌ تو بُ یی (تو بودی) ،‌ شوما بُ یید (شما بودید) ، ای بی (او بود) ، ایا بُ ین (آنها بودند)

بُ (باش) ، ایبید (باشید)

پِدای ( پس دادن )

پِم دا (پسش دادم) ،‌پِمی دا (پسش دادیم) ،‌پِت دا (پسش دادی) ،‌پتی دا (پسش دادید) ، پِش دا (پسش داد) ،‌ پِشی دا (پسش دادند)

پِمُش وادا (باید به من پس بدهد) ، پماشوادا (باید به ما پس بدهد)‌،‌پتش وادا (باید به تو پس بدهد) ، پِشوماش وادا (باید به شما پس بدهد) ،‌ پِشُش وادا (باید به او پس بدهد) ،‌ پِشیش وادا (باید به آنها پس بدهد)

پِناتی (پس نمی دهم) ، پِناتِم (پس نمی دهیم) ، پِناتی (پس نمی دهی) ،‌ پِناتید (پس نمی دهید) ، پِناتَه (پس نمی دهد) ،‌پِناتِن (پس نمی دهند)

پِنَشتی (پسش نمی دهم) ، پِنَشتِم (پسش نمی دهیم) ، پِنَشتی (پسش نمی دهم) ، پِنَشتید ( پسش نمی دهید ) ،‌ پِنَشتِه (پسش نمی دهد) ، پِنَشتِن (پسش نمی دهند)

در ادامه بحث باز به صرف کردن یک تعدادی از افعال محلی می پردازیم .

چون صید به دامتوبه هر لحظه شکارم
ای طرفه نگارم
از دوری صیاد دگر تاب ندارم
رفتست قرارم
چون آهوی گمگشته به هر گوشه دوانم
تادامدر آغوش نگیرم نگرانم

از ناوک مژگان چو دو صد تیر پرانی
بر دل بنشانی
چون پرتو خورشید اگر رو بکشانی
وای از شب تارم
در بند و گرفتار برآن سلسله مویم
از دیده ره کویتوبا اشک بشویم
با حال نزارم

برخیزکه داد از من بیچاره ستانی
بنشینکه شرر در دل تنگم بنشانی
تاآن لب شیرینبه سخن باز گشایی
خوش جلوه نمایی
ای برده امان از دل عشاقکجایی
تا سجده گذارم
تا سجده گذارم

گر بویتورا باد به منزل برساند
جانم برهاند
ور نه ز وجودم اثری هیچ نماند
جز گرد و غبارم
جز گرد و غبارم

تا دیدار دوباره

موفق باشید

التماس دعا

م.عموحیدری

 مطالب مرتبط :

* بررسی ویژگی های گویش تودشکی بخش چهارم *

*بررسی ویژگی های گویش تودشکی بخش سوم *

*بررسی ویژگی های گویش تودشکی بخش دوم *

*بررسی ویژگی های گویش تودشکی بخش اول *

دسته بندی :